Skip to main content
  • 17 december 2022

Nationalisatie van defensie-industrie en wapenhandel

Rob Lubbersen

In zijn laatste bijdrage aan de discussie over ‘links en de Oekraïne-oorlog’ komt Peter Storm met een behoorlijk gedegen analyse. In “Oekraïne – twee oorlogen is lastig kiezen” komt hij uiteindelijk tot de conclusie: “Rusland voert in Oekraïne dus een koloniale oorlog die met fascistische praktijken gepaard gaat. Linkse, radicale , anarchistische en niet te vergeten antifascistische mensen kunnen naar eer en geweten wat mij betreft niet anders dan deze oorlog afwijzen, de Russische ambities een spectaculaire mislukking toewensen, en daar een bijdrage aan proberen te leveren.”

Hij is daarom ook van mening: “Mensen in Oekraïne vechten tegen kolonialisme, en dat is terecht. Waar we die strijd rechtstreeks kunnen ondersteunen, is dat een goed idee. Levering van humanitaire zaken aan mensen ter plekke zodat ze het verzet beter vol houden is prima, levering van wapens en ander militair-gerelateerd spul eventueel ook – waar dat door solidaire mensen zelf gebeurt. Zeggen dat we willen dat Oekraïens antikoloniaal verzet een terechte strijd is, en dan niet helpen om die strijd te winnen, is nauwelijks serieus.” Hij neemt daarmee stelling tegen opvattingen die de oorlog slechts zien als een inter-imperialistisch conflict tussen Amerika en Rusland, waarbij de rol van Oekraïne louter gedienstig is aan Amerika, zoals Eva Bardi meent: “Zo leidt Zelensky niet een oorlog voor onafhankelijkheid maar voor de imperialistische belangen van het Westen.” Die opvatting van Bardi, ingebed in ordinaire laster om haar keuze of eigenlijk het afzien daarvan (wat in de praktijk van verkrachting óók een keuze is!) kracht bij te zetten, komt voort uit het concept van een ‘proxy-oorlog’. Een ‘oorlog bij volmacht’ waarbij één of desnoods alle partijen vechten voor de belangen van een ander.

Bezoedelen

Op de website van Grenzeloos.org zijn Bill Fletcher Jr en Elly Leary op deze kwestie ingegaan, in hun artikel “Navigeren door het Oekraïne-debat van links”. Kort samengevat komen zij tot de conclusie: “De Russisch-Oekraïense oorlog is net zo min een 'proxy-oorlog' als de oorlog in Vietnam. (..) De Russisch-Oekraïense oorlog is het directe gevolg van het feit dat Rusland de soevereiniteit van Oekraïne heeft geschonden. (..) Elke verwijzing naar de rol van de NAVO is een afleidingsmanoeuvre die het werkelijke doel van Rusland om zijn invloedssfeer uit te breiden, verbergt.”

Hoewel Peter Storm het concept van de proxy-oorlog kennelijk niet, zoals Eva Bardi, als dominant ziet, zit dat concept hem wél in de weg. Over de steun aan de Oekraïne blijft hij aarzelen. Wel helpen, maar die hulp niet (te veel?) laten bezoedelen door de vuile handen van de NAVO en het westers imperialisme. ”Zo bezien steun ik de Oekraïense kant dus tegelijk niet en wel.” Mijns inziens blijft Peter hiermee steken in een halfslachtig standpunt. Gelukkig niet helemaal, want als het erom gaat kiest hij tóch een positie: ”Zeggen dat we willen dat Oekraïens antikoloniaal verzet een terechte strijd is, en dan niet helpen om die strijd te winnen, is nauwelijks serieus. Ik geloof ook niet dat we perse tegen zulke wapenleveranties moeten ageren: nu hard roepen dat er geen Westerse wapens naar dat land moeten terwijl Rusland doorgaat Oekraïne te bestoken, klinkt al heel snel als partij kiezen voor de Russische aanvallers.”

Nationaliseren

Zelf heb ik in een drietal artikelen op Konfrontatie bepleit om het arsenaal van de NAVO daarbij in te zetten. Dat stelt namelijk materieel echt iets voor. Het realiseren van een no-fly-zone en een no-sail-zone door de NAVO zou een einde kunnen maken aan steeds nietsontziender terreur van Poetin tegen de Oekraïense bevolking. Ik besef dat mijn ‘harde keuze’, maar zelfs ook de passievere steun van Peter Storm wind in de zeilen brengt – en miljarden! – van na Poetin en consorten misschien wel de grootste schurken op deze aardbol: de wapenindustrie en de wapenhandel. Producenten van ellende overal ter wereld. Veroorzakers van kleine en grote conflicten, complotteurs, leveranciers van de middelen waarmee dagelijks miljoenen mensen onnoemelijk leed wordt aangedaan. Daarom lijkt het me voor links een opdracht om de steun van Oekraïne in de strijd tegen het Russische kolonialisme, óók met wapens, in het perspectief te zetten van een globale inzet voor de nationalisatie van de defensie-industrieën en de internationale wapenhandel. Het in gemeenschapshanden brengen en onder publiek bewind stellen van de makers van oorlogstuig is geen garantie voor vrede, immers de meeste huidige regeringen laten hen gewoon hun gang gaan, maar het vergroot de mogelijkheden op democratische controle en intomen van hun verderfelijke invloed en praktijken in de toekomst.